Shirikisho la Viwanda Tanzania (CTI) limeandaa warsha maalum kujadili changamoto kubwa ya unywaji wa pombe haramu na athari zake kwa jamii. Warsha hiyo iliwaunganisha wadau muhimu wa sekta ya viwanda, watunga sera, na mamlaka za udhibiti kama Wizara ya Afya, Wizara ya Mambo ya Ndani, Tume ya Ushindani (FCC), Shirika la Viwango Tanzania (TBS), pamoja na wadau wengine muhimu katika sekta ya pombe.

CTI imesisitiza hatari kubwa za kiafya zinazosababishwa na pombe zisizodhibitiwa, zikiwemo viwango vya juu vya sumu, madhara ya muda mrefu kama ugonjwa wa ini, upofu, na hata vifo. Aidha, ilibainika kuwa pombe haramu inachangia matatizo ya kijamii kama uhalifu, unyanyasaji wa majumbani, na kushuka kwa ufanisi kazini, hali inayoongeza mzigo kwa mifumo ya afya na ustawi wa jamii.

Changamoto za Pombe Haramu kwa Jamii na Uchumi

Akizungumza katika warsha hiyo, Mwenyekiti wa zamani wa CTI, Paul Makanza, ameeleza kuwa vita dhidi ya pombe haramu si suala la udhibiti pekee, bali ni juhudi za kulinda maisha ya Watanzania, kuongeza mapato ya serikali, na kuimarisha mazingira ya biashara yenye ushindani wa haki.

"Pombe haramu inahatarisha afya ya umma, inachochea matatizo ya kijamii, na inadhoofisha sekta rasmi ambayo inatoa maelfu ya ajira na kuchochea ukuaji wa uchumi. Tunahitaji kuimarisha utekelezaji wa sheria na sera sambamba na kuongeza uelewa kwa wananchi ili kuhakikisha sekta ya pombe inakuwa endelevu na inayowajibika kwa maendeleo ya Tanzania," amesema Makanza.

Naye Mkurugenzi Mtendaji wa SBL, Obinna Anyalebechi, ameunga mkono maoni hayo kwa kusisitiza kuwa wazalishaji wa pombe wako tayari kushirikiana katika juhudi za kupambana na changamoto hiyo.

"Mafanikio ya sekta hii hayapimwi tu kwa utendaji wa kifedha, bali pia kwa mchango wake katika maendeleo endelevu ya jamii. Matumizi mabaya ya pombe ni tatizo linalohitaji ushirikiano wa pamoja kati ya sekta binafsi, serikali, na wadau wengine muhimu," amesema Anyalebechi.

CTI pia imeelezea wasiwasi wake kuhusu athari za kiuchumi zinazotokana na biashara ya pombe haramu. Utafiti uliofanywa na Ernst & Young mnamo Novemba 2018 ulibaini kuwa serikali ya Tanzania inapoteza takriban shilingi trilioni 1.2 kila mwaka kutokana na biashara ya pombe haramu.

Mauzo yasiyodhibitiwa yanadhoofisha biashara halali, husababisha hasara kubwa ya mapato ya kodi, na kupunguza uwezo wa serikali kufadhili huduma muhimu kama afya na elimu. Zaidi ya hayo, sekta rasmi ya pombe—ambayo inatoa maelfu ya ajira—inakabiliwa na ushindani usio wa haki kutoka kwa waendeshaji wasiosajiliwa wanaokwepa kanuni za usalama na viwango vya ubora.

Mapendekezo ya CTI Kuhusu Udhibiti wa Pombe Haramu

Ili kulinda afya ya umma na uthabiti wa uchumi, CTI imetoa wito wa udhibiti mkali wa sekta ya pombe kwa kusisitiza umuhimu wa:

✅ Kuimarisha utekelezaji wa sheria dhidi ya uzalishaji na usambazaji wa pombe haramu.
✅ Kuongeza uelewa wa umma kuhusu madhara ya pombe zisizodhibitiwa.
✅ Kuimarisha ushirikiano kati ya sekta binafsi na serikali ili kuweka mazingira bora ya biashara.
✅ Kuhamasisha unywaji wa pombe kwa uwajibikaji na kuwalinda wananchi dhidi ya bidhaa hatari.

CTI na wadau wake wanatoa wito kwa serikali na mamlaka za udhibiti kuongeza juhudi za kupambana na pombe haramu kwa kushirikiana na vyombo vya usalama. Ushirikiano huu ni muhimu katika kuhakikisha sekta ya pombe inakuwa salama, yenye uwajibikaji, na inachangia kikamilifu katika maendeleo ya kijamii na kiuchumi ya Tanzania.